نورپردازی نمای ساختمان چیست؟
از گذشته تا به امروز زیباسازی نمای ساختمان در زندگی افراد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. از انواع دیوار چینی‌ها و شیشه کاری‌ها گرفته تا شیوه‌های مختلف معماری، متناسب با آب و هوای هر شهر یا منطقه گواه بر‌این اهمیت است. دراین بین تاریخچه نورپردازی نمای بیرونی ساختمان‌ها به تقریبا به ۱ قرن پیش بازمی‌گردد. امروزه برای نورپردازی نمای ساختمان با توجه به محل نورگیری، به طور معمول با عناصر مختلفی مانند: وال واشرها، چراغ‌ها، لامپ‌ها، پروژکتورها، تجهیزات نصبی مانند پریز تک فاز دیواری و سایر عناصر روشنایی طراحی می‌شود. یک نورپردازی خوب شبانه می‌تواند به بالابردن ارزش یک بنای تاریخی کمک کند و باعث جذب گردشگران و افزایش کسب‌وکار در آن منطقه شود.
چرا نورپردازی نمای ساختمان اهمیت دارد؟
علاوه‌بر این‌که نورپردازی در زیباتر شدن نمای بیرونی ساختمان موثر است، از نظر روانشناختی نیز باعث انرژی و نشاط در انسان‌ها می‌شود. برای درک بهتر این موضوع اگر توجه کنید؛ در روزهای آفتابی نسبت به روزهای ابری احساس نشاط بیشتر و فعالیت روزمره بیشتری داریم و خانه‌هایی که دارای پنجره‌های بزرگ‌تری هستند به سبب نور بیشتری که وارد فضای داخلی ساختمان می‌شود احساس سرزندگی، سلامتی و نشاط بیشتری دارند. جدا از جنبه زیبا سازی فضا به دلیل تاثیر روانی نور بر حال انسان، سعی می‌شود با به کارگیری صحیح از نور مصنوعی در فضا، جنبه روحیه بخشیه آن نیز حفظ شود. از آنجایی که نورپردازی ساختمان‌های ویلایی، مسکونی، اداری تجاری و تفریحی اغلب انرژی زیادی مصرف می‌کنند؛ بهتر است برای انجام نورپردازی از افراد متخصص و کارشناس در این زمینه کمک گرفته و از تجهیزاتی با کیفیتی چون کلید و پریز استفاده نمایید.
منظور از روش های نورپردازی نمای ساختمان چیست؟
نمای ساختمان اولین بخشی است که در نگاه اول هر احساسی که به بیننده دست بدهد، روی احساس خوشایندی یا نارضایتی او نسبت به بقیه ساختمان هم اثر می‌گذارد. به همین جهت نورپردازی نمای ساختمان در اثر‌گذاری این حس بسیار موثر است و با نورپردازی حرفه‌ای و اصولی آن باعث زنده به‌نظر رسیدن نما، پویایی و زیبایی آن می‌شود.
جهت نورپردازی اصولی نمای ساختمان، باید به تجهیزات روشنایی مناسب مانند بست عایق دار و شیوه نصب آنها تا نوع و تکنیک نورپردازی آن توجه داشت و صرفا رنگ‌ها، نوع بافت، متریال و جزئیات نما برای زیبا به نظر رسیدن آن کافی نیست. بسته به نوع و سبک ساخت بنا ممکن است روش‌های نورپردازی نمای آن نیز متفاوت باشد، به‌طوری‌که گاهی به‌جای تاکید بر کل‌ساختمان، روشن‌کردن بخش خاصی از نما کافی است. نور پردازی نما به سه روش کلی امکان پذیر است:
1. نورپردازی یکدست (Uniform Façade Lighting)
2. نورپردازی موضعی (Local Façade Lighting)
3. نورپردازی مخفی نمای ساختمان (Hidden Façade Lighting)
هر کدام از آنها را می‌توان به انواع مختلف تقسیم بندی کرد و حتی امکان ترکیب روش ها با هم نیز وجود دارد.
مزایای نورپردازی نمای ساختمان
شاید در نگاه اول تنها هدف استفاده از نور در فضای بیرونی ساختمان، جنبه زیباسازی بنا را داشته باشد اما در این‌جا به برخی دیگر از مهم‌ترین مزایای نورپردازی نمای ساختمانی می‌پردازیم.
1. امنیت
از آن‌جایی‌که روشنایی یکی از موانع برای دزدی به حساب می‌آید، روشن بودن فضای اطراف ساختمان به یک سد برای تمام افرادی که قصد ورود غیرمجاز به ساختمان را دارند تبدیل می‌شود. البته باید توجه داشت نورپردازی نما به تنهایی برای افزایش امنیت کافی نیست.
2. ایمنی
محل تردد افراد در ورودی و خروجی‌های تاریک به صورت پیاده و یا با وسایل نقلیه می‌تواند برای آنها خطرآفرین باشد. از‌این‌رو با نورپردازی نمای ساختمان‌ها این مشکل تا میزان بسیار زیادی رفع خواهد شد.
3. روشنایی
اولین مزیت استفاده از نورپردازی ساختمان‌ها، ایجاد روشنایی در فضای شهری است. نورپردازی نمای بیرونی ساختمان احساس امنیت در این فضای باز را بیشتر می‌‌کند و افراد در شب می‌توانند بخشی از زمان خود را در این مکان بگذرانند.
4. زیبایی
زیبایی نور مهم‌ترین مزیت غیر‌قابل انکار این روند است. سبک نورپردازی نمای ساختمان با توجه به کاربری ساختمان باید متفاوت باشد تا بتوان جدا از زیبایی صرفا در روشن‌تر شدن نما، با قواعد زیبایی‌شناسی، تغییرات ملموسی را در ظاهر ساختمان ایجاد کرد و لذت برد.
5. ارزش افزوده ساختمان
تمام مزیت‌هایی که به وسیله نورپردازی نمای ساختمان (امنیت، زیبایی، ایمنی) ایجاد می‌شود، یک عامل بسیار ترغیب‌کننده‌ای برای اکثر افراد به شمار می‌رود. به همین جهت می‌توانید ارزش ساختمان خود را نیز افزایش دهید و از آن لذت ببرید.
قوانین و اصول نورپردازی نمای ساختمان
در ابتدا برای اجرای صحیح روش‌کار نورپردازی باید از عملکرد، کاربری، سبک معماری داخلی و نمای ساختمان خود مطلع بود و سپس با توجه به قوانین و اصول نورپردازی نمای ساختمان که در زیر به توضیح مختصری از آن می‌پردازیم عمل کرد.
1. باید با هدف ساخت و کاربری آن هماهنگ باشد:
اولین اصل نورپردازی نما ساختمانی، هماهنگی کامل روش نورپردازی با کاربری مورد نظر آن است. به‌عنوان‌مثال برای نورپردازی یک ساختمان مسکونی، تامین روشنایی (مسیرها، ورودی‌ها و خروجی‌‌ها) برای روند رفت و آمد ساکنین ساختمان مهم است و باید فراهم گردد.
2. باید با قوانین شهرداری همسو باشد:
قوانین شهرداری هر منطقه متفاوت است و نحوه اجرای نورپردازی نمای ساختمان و مدلی که انتخاب می‌کنید باید مطابق با قوانین شهرداری باشد.
3. باید اثر هنری بسیار خوبی ایجاد کند:
با توجه به تنوع بالایی که در روش‌های نورپردازی نمای ساختمان وجود دارد، هر یک از این تجهیزات و چراغ‌ها اثرات مخصوص به خود را دارند. باید توجه کرد پیچیدگی و زیبایی نورپردازی نما به گونه‌ای باشد که در طراحی و سبک نما بهترین و زیباترین حالت را ایجاد کند.
4. نباید آلودگی نوری ایجاد کند:
در نورپردازی نمای ساختمان باید دقت کنید که علاوه‌بر میزان درخشندگی، باید نحوه و زاویه قرارگیری چراغ های نما هم مناسب باشد تا آلودگی نوری ایجاد نکند.
5. از نورهای رنگی با احتیاط کامل استفاده نمایید:
در بکار‌گیری نورهای رنگی باید دقت کنید تا نور مورد‌نظر با ساختمان‌هایی که کاربری‌خاص دارند مانند: ساختمان‌های آتش‌نشانی یا برج‌های رادیویی تشابه و تداخل نداشته باشد.
6. باید اقدامات ایمنی رعایت شوند:
در اجرای نورپردازی نمای ساختمان باید اقدامات ایمنی لازم رعایت شود تا خطرات ناشی از اتصال سیم‌های برق و آتش‌سوزی به وجود نیاید. همچنین از بکار بستن چراغ‌های روشنایی به تعداد زیاد برای حفظ محیط زیست جلوگیری کنید.