فشار یکی از اصلیترین عواملی است که در عملیات صنایع مختلف باید به آن توجه نمود و آن را اندازهگیری کرد. با توجه به اهمیت بالای این پارامتر، ابزار مخصوصی برای اندازهگیری آن توسعه یافته است. سنسور فشار، که به آن ترانسمیتر فشار هم میگویند، برای این منظور استفاده میشود. در ادامهی مقاله، دربارهی نحوهی عملکرد این محصول، انواع و کاربرد آن، بیشتر صحبت میکنیم.
سنسور فشار چیست؟
در تعریف ساده، سنسور فشار، وسیلهای است که کنترل فشار واردشده به یک دستگاه را بر عهده دارد. این ابزار، یک عملکرد مکانیکی (فشار) را به یک سیگنال الکترونیکی آنالوگ تبدیل میکند. از این سنسور فشار الکترونیکی میتوان برای اندازهگیری پارامترهای دیگری هم به طور غیر مستقیم استفاده کرد. دبی سیال، سرعت، سطح و ارتفاع مایعات، از جمله این پارامترها هستند. اگر علاقهمند هستید میتوانید مقاله چراغ سیگنال را مطالعه نمائید.
سنسور فشار چگونه کار میکند؟
در واقع باید گفت که سنسور فشار وظیفه تبدیل نیروی فشار به سیگنال الکتریکی را دارد. این سیگنالهای الکتریکی قابل انتقال و نمایش میباشند. بیشترین کاربرد را سیگنال جریانی و سیگنال ولتاژ دارا میباشد.
انواع سنسور فشار صنعتی
سنسور های فشار صنعتی را میتوان به انواع مختلف تقسیم کرد. برای دستهبندی این محصول، عوامل متعددی دخیل هستند که هر کدام، سنسورهای فشار را به دستههای مختلفی تقسیم میکنند. آشنایی با این دستهبندیها، اهمیت زیادی دارد. چون انتخاب ترانسمیتر فشار اشتباه برای عملیاتی که دارید، با دادن اطلاعات غلط به شما میتواند آسیبهای زیادی به کارتان وارد کند. در ادامه، ابتدا انواع فشاری که این دستگاه اندازهگیری میکند، بررسی میکنیم، سپس به یک نوع دیگر دستهبندی سنسورهای فشار میپردازیم.
انواع فشار مرجع
به طور کلی، فشارهایی که این دستگاههای اندازهگیری میکنند، به سه دسته تقسیم میشود:
فشار مطلق (Absolute Pressure)
فشار مطلق چیست ؟ در این نوع از سنسورهای فشار، سمت دوم دیافراگم سنسور فشار مطلق در خلاء قرار میگیرد. بنابراین تغییر شکل آن، دقیقا به میزان فشار اندازهگیریشده مربوط میشود.
فشار نسبی (Relative Pressure)
در سنسورهای فشاری که این نوع از فشار را اندازهگیری میکنند، سمت دوم دیافراگم دستگاه در فشار اتمسفر قرار میگیرد. در نتیجه، فشاری که اندازهگیری میشود، حاصل تفاوت فشار اتمسفر و فشار واردهشده است.
فشار تفاضلی (Differential Pressure)
در سنسور فشار تفاضلی، هر دو ورودی دیافراگم ابزار را در یک سمت قرار میدهیم. اندازهای که نمایش داده میشود، حاصل تفاضل فشار این دو ورودی خواهد بود.
انواع سنسور فشار صنعتی بر اساس نوع عملکرد
طبق گفته (advancedtech) علاوه بر نوع فشار مرجع، نوع عملکرد این دستگاهها نیز میتواند معیاری برای دستهبندی حسگر فشار در نظر گرفته شود. در ادامه، مهمترین این سنسورهای فشار را میبینید:
- گیج کشش پیزو رزیستور
- حسگر فشار خازنی
- سنسور فشار الکترومغناطیسی
- پیزو الکتریک
- سنسور فشار آب آنالوگ
- سنسور فشار آب دیجیتال
- سنسور فشار نوری
- سنسور فشار پتانسیومتری
- حسگر فشار رزونانس
- سنسور فشار بر اساس دما
- حسگر فشار یوزانسیون
البته عوامل دیگری هم هستند که بر اساس آنها این ابزار را دستهبندی میکنند. اگر در بازار، نامهایی مانند سنسورفشار یا سنسور فشار دیجیتال شنیدید، این دستهبندیها، بر اساس عواملی مثل ساختار ابزار مورد بحث هستند.
کاربرد حسگر فشار
کاربرد مستقیم این ابزار را که از نام آن هم میتوان تشخیص داد و نیاز به بحث زیادی ندارد. اما از این محصول، در رباتیک، صنایع غذایی،نفت و گاز،موتورخانه و… استفاده میشود که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد..
تعیین ارتفاع از سطح دریا
تعیین ارتفاع از سطح دریا، یکی از کاربردهای غیر مستقیم این ابزار است. البته این کاربرد در بازهی ارتفاعی مشخصی (تا ۱۱۰۰۰ متر) پاسخگو است و در بالاتر از این ارتفاع جواب نمیدهد. از این کاربرد در هواپیماها، موشکها، بالنهای هواشناسی و … استفاده میشود.
اندازهگیری جریان
با توجه به اثر ونتوری و رابطهی این پارامتر با فشار، میتوان جریان را هم اندازهگیری کرد.
اندازهگیری ارتفاع و عمق
با استفاده از سنسور فشار و ارتفاع و فرمولهای خاصی، میتوان ارتفاع سطح مایعات را اندازهگیری کرد. از این کاربرد بیشتر برای تعیین مکان جایگیری اجسامی که در آب غوطهور هستند استفاده میشود. مانند غواص ها و زیر دریاییها. استفادهی دیگر این کاربرد، تعیین سطح ارتفاع درون یک مخزن نیزمیباشد.
آگاهی از نشتی
در صورتی که بتوانی افت فشار را اندازهگیری کنیم، میتوانیم از این عامل برای تشخیص این که آیا در یک سیستم نشتی وجود دارد یا خیر نیز استفاده کرد. برای این کار هم میتوان فشار یک سیستم را با فشار سیستمی دیگر که نشتی معلومی دارد، مقایسه کرد و هم این که فشار یک سیستم را در بازههای زمانی مختلف اندازهگیری و آنها را با یکدیگر مقایسه نمود.
برای مطالعه بیشتر میتوانید درپوش پلاستیکی رزوهدار را مطالعه نمائید.
کاربردهای خاص ترانسمیتر فشار
گاهی ممکن است برایتان سال پیش آید که ترانسمیتر فشار چیست ؟ ترانسمیتر فشار همان حسگر فشار است که علاوه بر کاربردهای قسمت فوق که به آنها اشاره کردیم، استفاده از ترانسمیتر فشار، در برخی از زمینهها، جایگاه خاصی دارد. سیستمهای خنککننده، موبایلها، کارخانهها و کارگاههای دارای برق صنعتی و … از جمله جاهای پر استفادهی برای حسگر فشار هستند.
نکات لازم در انتخاب و خرید سنسور فشار صنعتی
هنگام خرید ترانسمیتر فشار، باید به نکاتی توجه کنید که شاید سبب شود در قیمت خرید آن صرفهجویی کنید. البته شاید در نظر گرفتن این نکات، سبب شود یک سنسور با قیمت بالاتر تهیه کنید، اما قیمت سنسور فشار، میتواند در آینده، هزینههای شما را کاهش دهد. در خرید سنسور فشار، بهتر است فاکتورهای زیر را در نظر بگیرید تا بهترین انتخاب را داشته باشید:
- محدودهی فشار مورد نظر
- نوع فشاری که قرار است اندازهگیری شود
- خروجی مورد نظر
- دقت لازم برای سنسور
- رزولوشن نمایش
- چرخه عمر ترانسمیتر
- فرایند اتصالات
- شرایط محیطی
- جبران دما
- سازگاری شیمیایی
- پشتیبانی فنی